Wat is het

Stagiairs (of begeleiders) kunnen hun eigen competenties of kennis overschatten of onderschatten, wat van invloed is op hun prestaties of zelfbeeld.

Waar deze bias voorkomt

Het Dunning-Kruger-effect is zo wijdverspreid als koffievlekken op papieren in de vergaderruimte. Je ziet het bij sollicitatiegesprekken waar je als begeleider elke stagiair beoordeelt als een potentiële industry leading guru. Ze overschatten hun Excel-vaardigheden, en jij, even schuldig, ziet ze al als toekomstige CEO's. En hun LinkedIn-profielen? Opgeblazen met vaardigheden zoals zwarte band barista of deeds dan in kernfysica, maar jij, overtuigd van je geweldige vermogen om ruwe diamanten te herkennen, negeert de overduidelijke signalen dat dingen niet zo mooi glimmen als je denkt.

Individuele effecten

Voorbeeld: Je krijgt een stagiair die tijdens het sollicitatiegesprek je gevoel voor humor deelt en beweert vloeiend vier talen te spreken. Fantastisch, denk je, een polyglot met een is van 190 die het team zal verrijken! Je negeert het feit dat na twee dagen blijkt dat zijn 'vloeiend' eigenlijk niet verder gaat dan 'hola' en 'bonjour'. Maar omdat hij nog steeds jouw grappen waardeert, zie je dat als bevestiging van je geweldige keuze.

Bedrijfsbrede effecten

Je ziet stagiairs die jouw aanpak volgen en je denkt: "Ik ben geweldig in het spotten en vormen van talent." Je enthousiasme en zelfvertrouwen zijn aanstekelijk; je team volgt je voorbeeld, viert elk basisidee als een revolutionaire doorbraak, simpelweg omdat jij het voordoet.

Maar wat gebeurt er eigenlijk? Door je eigen overschatting van je begeleidingsvaardigheden mis je kansen om echte talenten te herkennen en te ontwikkelen. Je focust op het versterken van zelfvertrouwen, niet op het bijbrengen van harde vaardigheden of het kritisch evalueren van ideeën. Dit leidt tot een teamcultuur waarin middelmatigheid de norm wordt, verpakt als excellentie. Zonder dat je het merkt, wordt jouw aanvankelijk positieve invloed een blinde vlek binnen de organisatie.

Het resultaat is een afdeling die geweldig lijkt te presteren volgens interne maatstaven (‘wat zijn we toch lekker bezig’, maar die in werkelijkheid achterblijft bij concurrenten die echte expertise en innovatie vooropstellen. Jouw zelfoverschatting death zo bij aan een bedrijfscultuur die echt talent en kritische feedback negeert, wat de groei en aanpassingsvermogen van de organisatie uiteindelijk kan schaden.

Hoe benut je dit effect?

Het Dunning-Kruger effect kan een fantastische turbo zijn voor stagiairs. Ze barsten van het zelfvertrouwen, pakken elke taak met beide handen aan, en denken: “Hoe moeilijk kan het zijn?” Ideaal, want dat enthousiasme geeft ze de durf om projecten op te pakken waar ervaren medewerkers misschien hun twijfels bij hebben. Maar let op: goede begeleiding is hier cruciaal. Je wilt voorkomen dat hun ene ‘geniale idee’ eindigt met de keuken in de fik of dat ze zó hard op hun bek gaan dat hun zelfvertrouwen in een vrije val terechtkomt.

Het gaat erom dat je dat enthousiasme in goede banen leidt. Laat ze experimenteren, laat ze fouten maken – maar zorg wel dat het bedrijf niet in de sloot eindigt omdat ze dachten dat ze het wiel opnieuw hadden uitgevonden. Dus ja, benut dat zelfvertrouwen, maar hou de brandblusser bij de hand en bied genoeg steun zodat ze leren zonder een mentale knauw op te lopen. Die balans is goud: stagiairs die onverschrokken zijn, maar ook de ruimte krijgen om op een veilige manier te groeien.

Waarom het gebeurt

Dit gebeurt omdat we allemaal graag de makkelijke weg kiezen. We zijn te druk met belangrijke zaken zoals het kiezen van de juiste Post-it kleur voor de dag. Het is gemakkelijker om te vertrouwen op onze eerste indruk en onze vermogens om talent te beoordelen zonder echt te verifiëren of deze indrukken kloppen.

Hoe je het kunt vermijden

Begin met echt kritisch te kijken naar je stagiairs en naar jezelf. Schud je beoordelingen op met wat objectiviteit. Laat stagiairs elkaar beoordelen om verschillende perspectieven binnen te halen en je eigen bias te doorbreken. Dit kan leiden tot enkele verrassende en verhelderende inzichten over hoe jij en je team werkelijk presteren.

Gouden tips

De charmante stagiair is niet automatisch een genie. Leuk en aardig betekend niet gelijk bekwaam en aardig.

De kluns kan meer zijn dan zijn blunders. Achter de gestuntel kan een super talent schuilen dat over het hoofd wordt gezien. Geef de ruimte, maar met heldere kaders.

Beoordeel op basis van prestaties, niet persoonlijkheid. Laat je niet meeslepen door persoonlijke affiniteiten. Dat ie ook graag schaatsen kijkt is geen kwaliteit.