Waar deze bias voorkomt

We zien dit op alle elementen van de Stagecyclus. Bijvoorbeeld bij de sollicitatiegesprekken, tijdens de inwerkperiode, bij de begeleiding en bij beoordelingsgesprekken. Het is alsof we een bril op hebben die alleen de dingen laat zien die we willen zien. "Kijk, die heeft een MacBook. Die snapt het vast.”

Individuele effecten

Je hebt net een stagiair aangenomen omdat je een goed gevoel bij haar had. Nu zie je overal bevestiging van je keuze. Die ene keer dat ze te laat kwam? Ach, dat kan gebeuren. Maar die keer dat ze koffie voor je haalde zonder dat je erom vroeg? Zie je wel, ik wist dat ze potentie had!

Organisatie effecten

Voor je het weet heb je een heel team van mini-me's rondlopen. Want ja, we nemen toch het liefst mensen aan die op ons lijken. Diversiteit? Dat is iets voor andere afdelingen. Laat mij maar lekker klonen kweken.

Hoe je het kunt vermijden

Probeer écht objectief naar je stagiairs te kijken. Ja, écht objectief, niet dat "objectief" waarbij je stiekem toch al je favorieten hebt en alleen collega’s om feedback vraagt waarvan je weet dat ze er net zo over denken. Maak gebruik van beoordelingsformulieren die niet als een servet vol krabbels eindigen maar echt structureel organisatiebreed worden gebruikt en vraag collega’s om input; vooral die collega’s die niet je beste vriend zijn. En als bedrijf? Zet een divers clubje mensen in om stagiairs te selecteren, zodat je niet eindigt met alleen maar kopieën van jezelf. En plan regelmatig check-ins in met verschillende begeleiders voor intervisie, zodat je niet blijft hangen in die ene roze bril van vooroordelen die zelfs een regenbui er zonnig eruit laat zien.

Hoe je het kunt benutten als begeleider

Maar wat nou als je als begeleider die bias juist in je voordeel gebruikt? Begin door het bewust te benoemen bij jezelf en je team. Ja, we hebben allemaal vooroordelen, maar je kunt ze gebruiken om stagiairs juist extra te laten groeien. Zeg bijvoorbeeld: “Iedereen denkt dat je als stagiair geen grote verantwoordelijkheden aankunt, maar laten we ze eens verrassen.” Laat de stagiair dieper duiken in projecten, geef ze taken die verder gaan dan koffie halen en social media bijhouden. Het mooie is: door verwachtingen te doorbreken, kunnen ze juist laten zien wat ze écht kunnen. En jij? Jij lijkt op magische wijze de perfecte mentor die als een soort fantastische voetbalscout ineens allemaal jonge Messi’s op de korrel heeft; jij zag het talent als eerste.

Ook kun je de 'positieve' vooroordelen in de groep gooien. “Iedereen verwacht dat jonge mensen automatisch goed zijn met technologie. Fantastisch! Laat die stagiair dat maar waarmaken door die systemen op te frissen.” Op deze manier geef je ruimte voor bevestiging van positieve aannames, terwijl je tegelijkertijd ruimte laat voor verrassingen. Zorg wel dat iedereen die tips ook serieus neemt en niet met de armen over elkaar gaat zitten als zo’n stel dat met toenemend leedvermaak toekijkt terwijl jij je tent probeert op te zetten op de camping.

Samenvatting

We zijn allemaal schuldig aan confirmation bias, vooral als het om stagiairs gaat. Maar hey, bewustwording is de eerste stap naar verbetering. En wie weet, misschien ontdekken we wel dat die stagiair die we in eerste instantie 'niet zo geschikt' vonden, eigenlijk de volgende CEO van ons bedrijf is. Maar laten we eerlijk zijn, dat is waarschijnlijk weer mijn bias die spreekt.En nu, zoals beloofd, drie gouden tips ter afsluiting:

1. Zoek actief naar informatie die je eerste indruk tegenspreekt
   Ja, het voelt ongemakkelijk. Maar wie weet ontdek je wel dat die stille stagiair eigenlijk een verborgen genie is. Of dat die praatgrage stagiair ook echt iets te melden heeft.

2. Laat je stagiairs regelmatig van begeleider wisselen
   Zo voorkom je dat één persoon het monopolie heeft op de 'waarheid' over een stagiair. Plus, het is een geweldige manier om je collega's ook eens met jouw favoriete stagiair op te zadelen.

3. Houd een 'bias-dagboek' bij
   Schrijf elke dag op welke vooroordelen je hebt betrapt. Klinkt zweverig? Misschien. Maar het is nog altijd beter dan blind je eigen gelijk najagen. En wie weet, misschien kun je er ooit nog een bestseller van maken: "Confessions of a Biased Boss".

Onthoud: het gaat er niet om dat je een emotieloze robot wordt. Het gaat erom dat je je bewust bent van je eigen vooroordelen. Want laten we eerlijk zijn: niemand wil in een bedrijf werken waar de confirmation bias de CEO is.