Wat is het?

Anchoring bias is als kauwgom die blijft plakken onder je schoen. Je laat je te veel leiden door het eerste wat je van iemand ziet of hoort, en dat blijft dan maar plakken. Denk aan dat ene zinnetje op een cv of die charmante lach tijdens het sollicitatiegesprek. Vanaf dat moment kijk je door een roze bril, ook al had je misschien beter een duikbril op kunnen zetten om de echte skills te spotten.

Waar deze bias voorkomt

Je kent het wel: je hebt een stagiair die bij het gesprek zegt dat hij een Excel-ninja is. "Ha!", denk je, “die moet ik hebben!” En nog voor je “vlookup” kunt zeggen, zie je het al voor je: deze stagiair gaat alle spreadsheets omverblazen. Maar ja, zodra hij aan de slag gaat, heeft hij al moeite met het openen van Excel zonder de computer te laten crashen. Toch blijf je vastklampen aan dat eerste idee: "Hij had het toch gezegd?" Anchoring bias ten top!

Individuele effecten

Als begeleider blijf je hangen in die eerste indruk alsof je vastzit in drijfzand. Je stagiair kan misschien geen grafiek maken zonder de helpfunctie, maar jij blijft maar denken: “Hij is vast beter dan dit, hij had gezegd dat hij het kon!” Of andersom: één keer te laat op de eerste werkdag en je denkt gelijk: "Die is niet serieus." Zelfs als hij daarna elke dag keurig op tijd is en al zijn werk netjes inlevert, blijft dat stempel maar hangen.

Bedrijfsbrede effecten

Dit effect zie je niet alleen bij jezelf, maar ook bij het hele team. De flitsende prater tijdens het sollicitatiegesprek krijgt de voorkeur, terwijl die stille, misschien veel betere kandidaat wordt overgeslagen. Het eerste indruk anker kan je bedrijf zo in de weg zitten dat je toekomstig talent over het hoofd ziet. Zo werkt een anker niet alleen om jouw zeilbootje op zn plek te houden op het Uitgeestermeer, maar blijkbaar ook om carrières vast te houden.

Hoe het de begeleiding beïnvloedt

Als begeleider loop je tegen de ankerklippen op. Je blijft die stagiair overladen met verantwoordelijkheden, of met steeds complexere taken terwijl het niet duidelijk is dat dit ook gaat lukken. Je doet het puur omdat hij die eerste indruk goed maakte, terwijl hij allang boven zijn kunnen werkt. Of je blijft maar corrigeren op dat ene foutje van dag één, terwijl hij daarna super strak presteert. Ja hoor, daar is ‘ie weer, die anchoring bias.

Waarom het gebeurt

Ons brein is lui. We houden van makkelijke referentiepunten. Die eerste indruk is zo’n lekker makkelijke referentie: een simpel anker waar je je aan vasthoudt zonder erover na te denken. Maar helaas, dat anker kan je boot tegenhouden terwijl je allang verder had moeten varen.

Hoe je het kunt vermijden

Stop met alles baseren op die eerste indruk. Kijk niet alleen naar de cv of de leuke babbel tijdens het sollicitatiegesprek. Plan na een paar weken een evaluatie waarin je objectief kijkt naar de werkelijke prestaties. Vraag anderen om feedback en zorg dat je je anker eens omhoog trekt, want anders lig je stil in je oordeel.

Hoe je het in je voordeel kunt gebruiken

Anchoring bias kan ook jouw beste vriend zijn. Slim toegepast kan het je stagiair én je bedrijf juist helpen:

1. Voor de stagiair:

Geef hem een fantastische eerste week. Duidelijke opdrachten, goede begeleiding en een fijne sfeer. Dit zorgt ervoor dat de stagiair dat positieve anker meeneemt en gemotiveerd blijft. Met dat anker op de juiste plek houdt hij zichzelf lekker op koers.

2. Voor jouw bedrijf:

Zorg dat je in de sollicitatiefase meteen de nadruk legt op hoe belangrijk het werk van de stagiair zal zijn. Zet groeimogelijkheden in de schijnwerpers. Als dat het eerste is wat ze horen, dan is dat het anker dat ze helpt om betrokken en gemotiveerd te blijven.

Gouden tips:

1. 1 indruk is geen indruk Geef je stagiair een eerlijke kans om zich te bewijzen. Kijk verder dan die eerste dag en plan evaluaties in om objectief te zien hoe ze presteren.

2. Vraag feedback van anderen: Je collega’s kunnen dingen zien die jij niet ziet. Vraag dus om hun mening en doorbreek jouw eenzijdige blik.

3. Regelmatige check-ins: Blijf checken hoe je stagiair het doet en stel verwachtingen bij. Zo voorkom je dat je vastzit aan een anker dat allang niet meer klopt.

Kortom: gebruik dat anker in je voordeel. Zorg voor een vliegende start met een positief anker voor je stagiair en je bedrijf, maar vergeet niet om op tijd los te gooien en verder te varen!

Trossen los!